अहमदनगर |प्रतिनिधी| Ahmednagar
शासकीय, निमशासकीय आणि खासगी कार्यालयात तसेच कार्यालयाच्या परिसरात तंबाखूजन्य पदार्थांवर निर्बंध लावण्याचा निर्णय राज्य सरकारने घेतला आहे. जन सामान्यांच्या आरोग्याच्या दृष्टीकोनातून आणि शासकीय इमारती स्वच्छ राहण्यासाठी ‘स्वच्छ भारत स्वस्थ भारत’ मोहिमेद्वारे शासकीय इमारतीची साफसफाई करुन शासकीय कार्यालये आणि परिसर हा ‘तंबाखू मुक्त परिसर’म्हणून जाहीर केला आहे. त्याच्या अंमलबजावणी करण्याच्या संदर्भात राज्य सरकारने परिपत्रक काढलं आहे.
सार्वजनिक ठिकाणी ज्यामध्ये शासकीय, निमशासकीय कार्यालये, खाजगी कार्यालये, शासकीय संस्था, कार्यालयातील कामाची जागा, उपहारगृहे, शाळा आणि महाविद्यालये यांचा समावेश होतो तेथे नागरिकांच्या संरक्षणाकरिता सिगारेट, तंबाखू, तंबाखूजन्य उत्पादने प्रतिबंधक कायदा 2003 च्या कलम 4 अन्वये तंबाखू खाणे / थुंकणे / धूम्रपान करण्यास प्रतिबंध आहे. शासकीय इमारतीच्या परिसरातमध्ये धूम्रपान आणि थुंकणे हा दंडात्मक गुन्हा आहे त्यानुसार कारवाई करण्यात येणार असल्याचं राज्य सरकारने म्हटलं आहे. नियमांचे उल्लंघन करणार्याच्या विरोधात दंडात्मक कारवाई करण्यात येणार आहे. नियमांचे उल्लंघन करणार्या व्यक्तीला 200 रुपयांचा दंड ठोठावला जाणार आहे.
शासकीय कार्यालय, परिसर ‘तंबाखू मुक्त परिसर’ करण्यासाठी कार्यवाही
– शासकीय इमारतीची साफसफाई नियमित करण्यात यावी तसेच तंबाखू आणि तंबाखूजन्य पदार्थांच्या निषेधार्थ शासकीय इमारतीच्या मुख्य प्रवेशद्वाराजवळ यासंबंधित फलक लावण्यात यावा.
– शासकीय इमारतीच्या मुख्यद्वार, इतर द्वार जिथून इमारतीत प्रवेश होतो तसेच प्रत्येक मजल्यावर लिफ्ट शेजारी आणि विविध भागांपुढे तंबाखू आणि तंबाखूजन्य पदार्थाच्या निषेधार्थ फलक लावण्यात यावा.
– या फलकामध्ये पुढील सूचना इंग्रजी अथवा स्थानिक भाषेत इमारतीमध्ये आणि आवारात नमूद कराव्यात. सिगारेट अथवा तंबाखूजन्य उत्पदाने वापरण्यास मनाई / बंदी आहे, असे आढळून आल्यास 200 रुपये इतका दंड आकारण्यात येईल.
– सदर फलकाच्या खालील बाजूला ज्या अधिकार्याकडे तंबाखू नियंत्रण कार्यक्रमाची जबाबदारी दिली आहे त्याचे नाव, पदनाम आणि दूरध्वनी क्रमांक छापण्यात यावा.
तंबाखू नियंत्रण कार्यक्रम राबविण्यासाठी खासगी कार्यलये, उपहारगृहे, शाळा / महाविद्यालये त्यांनी त्यांचे कार्यालयातील जबाबदार व्यक्तीची यासाठी नेमणूक करावी.
– धूम्रपान आणि तंबाखूच्या सेवनाने तरुणांना / युवापिढीला आणि जनसामान्यांना दूर ठेवण्यासाठी केंद्र शासनाने सिगारेट आणि तंबाखूजन्य उत्पादने (जाहिरात, प्रतिबंध व व्यापार, वाणिज्य, उत्पादन, पुरवठा व वितरण यांचे नियमन) कायदा 2003 (कोटपा कायदा 2003) तयार केला आहे.
– तंबाखू आणि तंबाखूजन्य पदार्थांच्या सेवनाने तसेच धुम्रपानामुळे शरीरावर दुष्परिणाम होतात. असंसर्गजन्य रोगांमधील कर्करोग, हृदयविकार, मानवी हृदयाशी निगडित रोग, फुफुसांचा कर्करोग यासारखे गंभीर आजार होतात. भारतात दरवर्षी होणार्या मृत्यूंमध्ये 8-9 लाख मृत्यू हे तंबाखूजन्य पदार्थांच्या सेवनामुळे होतात. सार्वजनिक ठिकाणी धुम्रपान केल्याने आणि थुंकल्याने त्यातून स्वाईन फ्लू, क्षयरोग, निमोनिया आणि पोटाचे विकार इत्यादी संसर्गजन्य आजार पसरतात.
तालुकास्तरावर समिती
राष्ट्रीय तंबाखू नियंत्रण कार्यक्रम सिगारेट व अन्य तंबाखू उत्पादने कायद्याच्या 2003 च्या प्रभावी अंमलबजावणीसाठी तालुकास्तरीय समन्वय व संनियंत्रण समिती तहसीलदारांच्या अध्यक्षतेखाली स्थापन करण्यात येत आहे. या समितीत तालुका आरोग्य अधिकारी सचिव सदस्य असतील. तर गट विकास अधिकारी, पोलीस निरीक्षक, ग्रामीण रुग्णालय किंवा उपजिल्हा रुग्णालयाचे वैद्यकीय अधीक्षक, प्राचार्य, स्थानिक तरुण मंडळ/ सामाजिक कार्यकर्ता, सामाजिक संस्थेचा प्रतिनिधी हे समिती सदस्य असतील.
