जगभर शिक्षणाला महत्त्व दिले जात आहे, प्राचीन काळापासून भारत हे उच्च शिक्षणाचे केंद्र आहे जेथे परदेशातील विद्यार्थीही शिक्षण घेण्यासाठी येत होते. तक्षशिला, नालंदा आणि विक्रमशिला ही शिक्षणाची अशी केंद्रे होती ज्यांनी हजारो वर्षांपूर्वी संपूर्ण जगात शिक्षण क्षेत्रात नाव कमावले होते. या विद्यापीठांची वास्तूही जबरदस्त होती, कदाचित वास्तुशास्त्राचे नियम लक्षात घेऊन इथल्या इमारती बांधल्या गेल्या असतील आणि तिथे शिकवणारे शिक्षकही त्यात पारंगत होते, त्यामुळेच इथे शिकणारे विद्यार्थी हुशार होते. परंतु परकीय आक्रमकांनी या महत्त्वाच्या ठिकाणांवर हल्ले करून उद्ध्वस्त करण्याचा प्रयत्न केला, परिणामी कालांतराने या सर्व गोष्टी इतिहासाचा भाग बनल्या.
भारतीय वास्तुकला – आधुनिक काळातही, इंग्लंडमधील ऑक्सफर्ड, भारतातील दिल्ली विद्यापीठ किंवा वाराणसीतील काशी हिंदू विद्यापीठ, इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी इत्यादी उच्च शिक्षणाची अनेक केंद्रे ही वास्तुशिल्प कलेची अद्वितीय उदाहरणे आहेत जिथे शिकणार्‍या हुशार विद्यार्थ्यांनी आपले नाव सर्वत्र प्रसिद्ध केले आहे. जगभर. जगाच्या तांत्रिक आणि बौद्धिक विकासात या केंद्रांना महत्त्वाचे स्थान आहे. तिथल्या भौगोलिक, सांस्कृतिक आणि सामाजिक परिस्थितीमुळे जगाच्या वेगवेगळ्या भागांमध्ये विविध प्रकारची वास्तुशास्त्रीय शास्त्रे जन्माला आली.
स्टडी रूम वास्तुशास्त्र – भारतीय वास्तुशास्त्र भारतीय उपखंडात भौगोलिक परिस्थितीमुळे सर्वात अनुकूल आहे. जे विद्यार्थी हे नियम पाळतात आणि आपल्या अभ्यासाच्या खोल्या योग्य दिशेने बनवतात आणि बसूनही योग्य दिशेने अभ्यास करतात, त्यांना शैक्षणिक क्षेत्रात अनन्यसाधारण यश मिळते. घर किंवा फ्लॅटमध्ये उत्तर-पूर्व दिशा म्हणजेच उत्तर-पूर्व कोपरा लक्षात ठेवण्यासाठी आणि दक्षिण-पश्चिम कोपरा वाचन आणि लेखनासाठी सर्वोत्तम मानला जातो. घरात वाचनकक्ष या दिशेला बनवण्यासोबतच वाचनाच्या खोलीसाठी उत्तर-पूर्व दिशा निवडणेही उत्तम. या दिशेतूनही सकारात्मक ऊर्जा मिळते.
