आपल्या अनेक गरजा नद्यांमुळे पूर्ण होतात. बहुतेक मानवी संस्कृतीही नद्यांच्या काठावर विकसित झाल्या आहेत. असं म्हणतात की नदी स्वतःचा मार्ग स्वतःच बनवते आणि वाटेत जे येईल ते सोबत घेऊन जाते. अशी अनेक ठिकाणे आहेत जिथे दोन किंवा अधिक नद्या येऊन एकमेकांना जोडतात. आज आम्ही तुम्हाला जगातील एकमेव अशा ठिकाणाविषयी सांगणार आहोत जिथे एक, दोन किंवा तीन नव्हे तर पाच नद्या मिळतात.
देशात अशी काही ठिकाणे आहेत जिथे नद्यांचा संगम होतो. प्रयागराजमध्ये गंगा, यमुना आणि सरस्वती यांचा संगम आहे. प्रयागराजला तीर्थराज असेही म्हणतात, कारण ते भाविकांसाठी एक महत्त्वाचे तीर्थक्षेत्र आहे. मात्र, तुम्हाला माहिती आहे का की, देशात एक अशीही जागा आहे जिथे पाच नद्यांचा संगम होतो. जालौन, औरैया आणि इटावा यांच्या सीमेवर वसलेले हे ठिकाण पंचनाद म्हणून ओळखले जाते. हे ठिकाण निसर्गाची अनोखी देणगी आहे, कारण अशा प्रकारचा संगम क्वचितच पाहायला मिळतो.
या नद्या भेटतात – देशातील हे असे ठिकाण आहे, जिथे पाच नद्यांचा संगम होतो. यमुना, चंबळ, सिंध, कुंवरी आणि पहाज या नद्या पंचनदला मिळतात. पंचनादला महातीर्थराज म्हणूनही ओळखले जाते आणि दरवर्षी येथे भाविकांची गर्दी होते. संध्याकाळनंतर या ठिकाणचे दृश्य अतिशय सुंदर होते. याशिवाय पंचनादांबद्दल अनेक प्रसिद्ध कथा आहेत, असे म्हटले जाते की महाभारत काळात पांडव त्यांच्या सहलीच्या वेळी पंचनादजवळ राहिले होते. या ठिकाणी भीमाने बकासुराचा वध केला.
याशिवाय आणखी एक प्रसिद्ध कथा या ठिकाणाशी संबंधित आहे. येथील लोकांचा असा विश्वास आहे की येथील महर्षी मुचकुंद यांची यशोगाथा ऐकून एकदा तुलसीदासजींनी त्यांची परीक्षा घेण्याचे ठरवले. तुलसीदासजींनी पंचनादकडे चालायला सुरुवात केली आणि पाणी पिण्यासाठी आवाज उठवला. यावर महर्षी मुचकुंद यांनी त्यांच्या कमंडलातून सोडलेले पाणी कधीच संपले नाही आणि तुलसीदासजींना मुचकुंद ऋषींचे महत्त्व मान्य करून त्यांच्यापुढे नतमस्तक व्हावे लागले.
